ผังบัญชี (Chart of accounts)

สำหรับผังบัญชีนั้น  คือ  การแสดงจำแนกของบัญชีในและละบัญชีออกเป็น หมวดหมู่  โดยนิยมใช้ตัวเลขเป็นตัวกำกับของบัญชีหรือตัวอักษร  การจำแนกแล้วแต่กิจการจะดำเนินในการจัดหมวหมู่  สามารถแก้ไขปรับปรุงได้ตามความเหมาะสมในแต่ล่ะที่
เมื่อกิจการของเราได้มีขนาดใหญ่หรือว่าขนาดเล็ก  การจำแนกของบัญชีออกเป็นหมวดหมู่  ออกเป็นประเภทนั้นมีความสำคัญสำหรับกิจการที่ใหญ่มากขึ้น  และ  กิจการที่มีต้องการความสะดวกในการบันทึกบัญชีโดยเฉพาะในงบทดลองหรือว่าบัญชีอื่นๆ  ให้ง่ายและป้องกันความสับสนส่งผลทำให้ระบบบัญชีมีความเป็นระเบียดด้วย  โดยพาะในกิจการที่มีรายการมาก  การค้าหาบัญชีจะได้ง่ายขึ้น และด้วยปัจจุบันแล้วการทำบัญชีในระบบคอมพิวเตอร์การใช้ผังบัญชีช่วยให้การทำบัญชีได้ง่านขึ้นและมีความจำเป็นมาก
สำหรับหลักในการตั้งเลขที่บัญชีนั้น  นิยมใช้ตัวเลข 2 – 3 หลัก แล้วแต่ขนาดของกิจการ  และสามารถที่จะใช้เครื่องหมายหรือว่าตัวอักษรในการใช้เป็นรหัสหรือว่าเลขที่บัญชีได้  โดยให้หลักที่หนึ่งจำแนกเป็นหมดหมู่ใหญ่  แล้วใช้หลักที่ 2 จำแนะหมดหมู่ย่อยลงมา  หากไม่พออาจจะใช้หลักที่ 3 ในการจำแนกออกไปอีก  ซึ่งในหลักสุดท้ายจะเป็นของบัญชีนั้นๆ  ส่วนใหญ่จะแบ่งหมวดมหู่ตามสมการบัญชี  เช่น
สินทรัพย์จะใช้หลักที่ 1          เป็นหมายเลข  1
หนี้สินจะใช้หลักที่ 1               เป็นหมายเลข  2
ส่วนของเจ้าของเจ้าของหลักที่ 1         เป็นหมายเลข  3
รายได้ใช้หลักที่ 1                   เป็นหมายเลข  4
ค่าใช้จ่ายใช้หลักที่ 1              เป็นหมายเลข  5
ตัวอย่างที่แสดงนั้นเป็นตัวอย่างข้างต้น  อาจจะใช้หลักการอื่นก็ได้  อย่างเช่น  ใช้สินทรัพย์หมุนเวียน เป็นหลักที่ 1 ใช้หมายเลข 2 แทน แล้วแต่การแบ่งแยกที่เหมาะสมกับกิจการนั้นๆ  แต่โดยทั่วไปจะแบ่งหมวดหมู่หลักเป็น 5 หมวดดังกล่าว สำหรับหลักที่ 2 จะเป็นหลักรองลงมา  ซึ่งอาจจะใช้ตัวเลขในการกำหนด  อย่างเช่น  สินทรัพย์หมุนเวียนให้หลักที่ 2 เป็นเลข 1  สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน  เป็นเลข 2   สำหรับหลักที่ 3 อาจจะเป็น  เลขที่บัญชีที่กำกับชื่อของบัญชีในแต่ละบัญไปเลยก็ได้  อย่างเช่น  เงินสด  ใช้ 111 ก็ได้  ที่ดิน เป็นสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน  หลักที่ 1 ใช้หลักที่ 2 เป็นเลข 2  และใช้หลักที่ 3  ใช้เป็น เลข 1  ก็จะเท่ากับ  121 เป็นต้น  ต่อไปนี้คือตัวอย่างผักบัญชี